Een sociaal veilige vereniging, is een plek waar leden, vrijwilligers en deelnemers veilig zijn en zich veilig voelen. In een sociaal veilige omgeving wordt gewerkt aan het aanpakken en voorkomen van (mogelijk) schadelijke situaties. Een sociaal veilige omgeving zorgt ervoor dat (zelf) ontwikkeling mogelijk is en dat we kunnen komen tot de doelstellingen van de vereniging.
De FNS patiëntenvereniging heeft een aantal afspraken vastgelegd waar leden, deelnemers en vrijwilligers zich aan moeten houden die bijdrage aan de sociale veiligheid binnen de vereniging. Op deze pagina lees je hier meer over.
Gedragscode
De FNS patiëntenvereniging wil een veilige plek zijn voor leden, vrijwilligers en andere betrokkenen, zowel online als offline. In de gedragscode lees je hoe we bij de FNS patiëntenvereniging met elkaar omgaan en samenwerken. Iedereen moet erop kunnen vertrouwen dat wij elkaar respecteren.
Wij1 beschermen al onze betrokkenen tegen ongewenst en grensoverschrijdend gedrag en zorgen ervoor dat we de gedragscode naleven. Deze gedragscode geldt voor al onze activiteiten, evenementen en alle onderdelen van onze organisatie.
Samen letten we op signalen die kunnen wijzen op overtreding van de gedragscode. Ongewenste omgangsvormen en grensoverschrijdend gedrag staan we niet toe. Zien of ervaren we ongewenst of grensoverschrijdend gedrag? Dan spreken we elkaar aan of roepen we hulp in. Zo waarborgen we de veiligheid van alle betrokkenen. Bij grensoverschrijdend gedrag doen we ook een melding bij het bestuur.
Gaat het om een situatie waar de gedragscode niet direct in voorziet? Of is er twijfel over (grensoverschrijdend) gedrag? Dan handelen we in de geest van de gedragscode en overleggen we met een medelid, vertrouwenspersoon en/of het bestuur.
Hieronder beschrijven we de uitgangspunten van deze gedragscode,. Deze uitgangspunten zijn gebaseerd op twee onderdelen: sociale veiligheid en zakelijke integriteit (hoe werken we op een eerlijke manier samen).
Uitgangspunten van de gedragscode:
- Wij respecteren iedereen.
- Wij dragen bij aan een veilige omgeving, zowel offline als online, zonder ongewenst en grensoverschrijdend gedrag.
- Wij stellen de sociale veiligheid en welzijn van alle leden, deelnemers en vrijwilligers voorop.
- Wij bewaken onze eigen grenzen en gaan respectvol om met de grenzen die anderen aangeven.
- Wij respecteren de privacy van alle leden en hun persoonlijke ruimte.
- Wij dringen niet verder door in het privéleven van anderen dan noodzakelijk is om onze functie goed uit te voeren en zijn ons daarbij bewust van machtsverhoudingen.
- Wij zijn ons bewust van mogelijke belangenverstrengeling en de gevolgen hiervan.
De gedragscode2
Inclusie
Iedereen moet zich bij de FNS patiëntenvereniging veilig voelen en zichzelf kunnen zijn. Wij maken geen onderscheid in geloof, levensovertuiging, politieke voorkeur, ras, geslacht, nationaliteit, seksuele gerichtheid, culturele achtergrond, handicap, leeftijd of lichamelijke kenmerken.
Grenzen
Grenzen verschillen per persoon en situatie. Wij bewaken onze eigen grenzen en gaan respectvol om met de persoonlijke grenzen die anderen aangeven. Dit vraagt om sensitiviteit, voortdurende reflectie en een open dialoog.
Wij vragen altijd om toestemming voordat we fysiek contact maken. Als we twijfelen, vragen we het aan de ander. Iedereen mag toestemming tussentijds wijzigen of intrekken.
Definitie grensoverschrijdend gedrag
Grensoverschrijdend gedrag is gedrag (of zijn uitspraken) dat voor de ontvanger niet acceptabel is, ongeacht de bedoeling achter dit gedrag. Dit gedrag kan schade veroorzaken op fysiek, mentaal of emotioneel vlak.
Het gedrag kan zowel offline als online plaatsvinden. Voorbeelden kunnen zijn discriminatie, pesten, buitensluiten, geweld, seksueel grensoverschrijdend gedrag, mislukte grappen, machtsmisbruik, lastigvallen, stalken, vernieling van eigendommen en wetsovertredingen.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is verbaal, non-verbaal of lichamelijk gedrag met een seksuele ondertoon dat bedoeld of onbedoeld iemands waardigheid of integriteit aantast. Voorbeelden kunnen zijn ongewenste en/of ongepaste aanrakingen, dubbelzinnige opmerkingen, intimidatie, ongewenste berichten, gluren, aanranding, verkrachting en het tonen of maken van seksuele beelden. Dit gedrag kan ook online plaatsvinden, bijvoorbeeld via sexting, online shaming, seksuele uitbuiting, het delen van seksueel beeldmateriaal zonder toestemming, wraakporno en grooming.
Bij grensoverschrijdend gedrag kan de machtsverhouding tussen de betrokkenen een rol spelen. In bepaalde functies is er sprake van een machtspositie, zoals bijvoorbeeld een groepsbegeleider ten opzichte van een deelnemer, of een voorzitter ten opzichte van een vrijwilliger. Wij houden altijd rekening met de situatie en de relatie met de andere persoon. Het lid met de machtspositie bewaakt de grenzen en gaat hier integer mee om.
Omgang met elkaar en relaties
Wij dringen niet verder door in het privéleven van anderen dan noodzakelijk is om onze functie goed uit te voeren. We zijn ons hierbij bewust van en houden rekening met machtsverhoudingen. Ongepast gedrag in een functie kan zijn: onnodig vragen stellen over privézaken, persoonlijke afspraakjes maken, contact zoeken buiten de vereniging (online en offline), als vrijwilliger deelnemers thuis uitnodigen. Elk lid zorgt ervoor dat online contacten veilig verlopen. Leden delen geen ongepaste informatie, foto’s of video’s van, met of over elkaar. Ze weten altijd wie de informatie te zien krijgt en gaan daar gepast mee om. Grapjes, foto’s of opmerkingen die voor volwassenen ‘passend’ zijn, kunnen voor minderjarige leden niet geschikt zijn.
Soms hebben we contact buiten de vereniging om, bijvoorbeeld omdat we een familieband hebben, of bevriend zijn. Deze gedragscode richt zich niet op deze contacten, maar het is belangrijk dat we onze functie bij de FNS patiëntenvereniging en daarbuiten duidelijk gescheiden houden.
Zakelijke integriteit
Zakelijke integriteit houdt in dat we onze functie goed en zorgvuldig uitvoeren, waarbij we rekening houden met de verantwoordelijkheden en taken die horen bij de functie en de geldende normen en waarden van de organisatie. We gaan eerlijk en zorgvuldig om met de middelen die vanuit onze functie tot onze beschikking staan. Voorbeelden van middelen zijn financiën, materiaal of gegevens.
Wij respecteren democratische processen en handelen hiernaar. We zijn ons bewust van mogelijke belangenverstrengeling en de gevolgen hiervan. Denk bijvoorbeeld aan dubbelfuncties, familiebanden en langdurig dezelfde functie vervullen. We ondernemen passende stappen om negatieve invloed of vriendjespolitiek te voorkomen.
Geschenken en andere vergoedingen
Bij het geven en ontvangen van geschenken in relatie tot de FNS patiëntenvereniging, zorgen we ervoor dat dit onze handelingen en/of besluiten niet beïnvloedt.
Meldplicht/melding doen
Wanneer er (een vermoeden van) grensoverschrijdend gedrag aan het licht komt, vragen we je dit te melden. Je kunt een mail sturen naar het bestuur of de vrijwilligerscoördinator.
Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG)
Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) maakt onderdeel uit van het sociaal veiligheidsbeleid van de FNS patiëntenvereniging. Een VOG is verplicht voor alle vrijwilligers binnen de vereniging.
Een VOG is een verklaring waaruit blijkt dat het gedrag van een persoon in het verleden geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie in de samenleving. De screeningsautoriteit van de overheid is Justis. Deze instantie screent of een persoon wel of geen VOG krijgt en geeft bij geen bezwaar de VOG af.
Om de vijf jaar moet een nieuwe VOG worden aangevraagd. Als een aspirant vrijwilliger geen geldige VOG kan overleggen is er geen plaats binnen onze vereniging.
Aannamebeleid
Als vereniging hebben wij met elkaar afgesproken dat aan de benoeming in een functie een kennismakingsperiode van ten hoogste 3 maanden voorafgaat als aspirant vrijwilliger. Deze kennismakingsperiode vangt aan na goedkeuring door het bestuur of de vrijwilligerscoördinator en nadat de voor de betreffende functie geldende instapeisen is voldaan.
Door de kennismakingsperiode kan de beoogd vrijwilliger bekijken of het werk bij hem past. Andersom geldt dit echter ook. Als vereniging kunnen we ook beoordelen of de vrijwilliger wel bij ons past. De kennismakingsperiode maakt het mogelijk om in de praktijk te zien hoe iemand zich gedraagt tijdens verenigingsactiviteiten. Wordt goed met de jeugdleden omgegaan? Wordt gehandeld conform de gedragscode? Kan feedback worden ontvangen en verwerkt? Door gebruik te maken van de kennismakingsperiode krijgen we een goed beeld of de aspirant vrijwilliger echt geschikt is voor de functie of niet. En zeker zo belangrijk is dat in die kennismakingsperiode er een geldige VOG wordt getoond.
Vertrouwenspersoon
De vertrouwenspersoon is de vrijwilligerscoördinator. Deze is er voor jou om te praten als je ergens mee zit. Indien je juist bij deze persoon niet terecht kunt, is het bestuur er om bij aan te kloppen.
Voetnoten
- We spreken in de wij vorm. Met wij bedoelen we alle leden, vrijwilligers en deelnemers van de FNS patiëntenvereniging. Hiermee wordt bedoeld, iedereen die lid is van de FNS patiëntenvereniging en personen die op een andere manier verbonden zijn aan de vereniging. ↩︎
- Waar ‘leden’ staat moet ook worden gelezen vrijwilligers en deelnemers. ↩︎
FNS patiëntenvereniging 